Asansör Teknik Komitesi (ASTEK) 15’inci toplantısında 2014 yılında asansör sektöründe yaşanan gelişmeler değerlendirildi.

 Asansör Teknik Komitesi 15’inci toplantısını 3 Şubat 2015 tarihinde, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ASO Toplantı Salonu’nda gerçekleştirdi. Toplantının ilk 30 dakikalık bölümü basına açık olarak yapılırken bu bölümde 2014 yılında Türk asansör sektöründe yaşanan gelişmeler paylaşıldı. Toplantıya ASTEK Üyelerinin yanı sıra oda, dernek ve bakanlık temsilcileri de iştirak ettiler.

Toplantıya katılan isimler arasında; Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü’nden Daire Başkanı Zühtü Bakır ve Asansör ve Teleferik Şubesi’nden İ. Menderes Büyüklü’nün yanı sıra ASFED Başkanı Yusuf Atik, ASFED Genel Sekreteri Taner Kalyon, ANASDER Başkanı Mesut Yüksel, EBSO Asansör Meslek Komitesi Başkanı Oğuz Yanık, EAYSAD Başkan Yardımcısı Emin Tunç, MMO Ankara Şube Başkanı Sadettin Özkalender, AYSAD Başkanı Sefa Targıt, MMO Genel Başkanı Ali Ekber Çakar, MMO Bursa Şube  Müdürü Sedar Sönmez, EMO Temsilcisi Bülent Çarşıbaşı, ATO Meclis Üyesi Şerafettin Karademir, TASİAD’ı temsilen Ergün Güneş ve resmi kurum temsilcileri yer aldılar.

Toplantının açılış konuşmasını yapan Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü’nden Daire Başkanı Zühtü Bakır, asıl olanın sektör olduğunu belirterek, birlikteliklerinin temel amaçlarının sektörü daha ileriye taşıyabilmek olduğunu söyledi. ASTEK Komitesi’nin temel görevinin sektörü geliştirmek olduğunu aktaran Bakır, TOBB’U temsilen toplantıya katılan Şerafettin Karademir ile ASFED Başkanı Yusuf Atik’i de söz vermek adına kürsüye davet etti. İlk söz alan ATO Meclis Üyesi Şerafettin Karademir, gündeme alınmasını istediği 2 konuyu sıraladı. Karademir; “Türkiye’nin her noktasından meslektaşlarımız bizi arayarak şikayetlerini dile getiriyorlar. Bunlardan en önemlileri, özellikle asansörlerin muayene sürecinde ruhsatın alındığı yılın göz önüne alınmadan değerlendirilme yapılması ve A tipi muayene kuruluşlarında piyasa gözetimi ve denetimi yapan personellerin yetersizliği. Daha önce asansör görmemiş muayene personelleri tarafından muayeneden geçirilen asansörlerden gelen şikayetler var. Bu konuların gündeme alınmasını istiyorum.” dedi. Karademir ayrıca toplantıların sektörde yaşanan sorunların çokluğu nedeniyle 6 ayda bir değil de 2 ayda bir yapılmasını talep etti.

 Gündeme ilişkin taleplerin dinlenmesinin ardından toplantı başladı. Zühtü Bakır öncelikle ASTEK hakkında bilgi verdi. Asansör Teknik Komitesi’nin mevcut yürürlükte olan 5 Kasım 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan ve ilgili Tebliğle oluşturulmuş bir komite olduğunu hatırlatan Bakır, şunları söyledi; “Komitemiz bugün 15’inci toplantısını yapıyor. ASTEK, kamu ve özel sektör kuruluşlarını bir araya getiriyor ve birlikte sektörün gelişimini amaçlıyor. Asansörle ilgili mevzuatların birlikte oluşturulmasını, geliştirilmesini ve etkin bir şekilde uygulanmasını sağlıyor. Bunun için de ilgili tarafl ardan üyelerimiz de bünyemizde mevcut. Üyelerimizi sayacak olursak; Sanayi Genel Müdürlüğü, Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, ASPB Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, TSE, TOKİ Başkanlığı, KOSGEB, MMO, EMO, Mimarlar Odası, Belediyeler Birliğini temsilen birer üye, TOBB tarafından belirlenecek odaların ilgili meslek komitelerini temsilen iki üye, asansör sektör derneklerini temsilen 4 üye, Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliğini temsilen bir üye, Makine İmalatçıları Birliği’ni temsilen bir üye.

 Komitemizin görevlerini sayacak olursak, ilgili teknik mevzuat kapsamında yer alan asansör ve ekipmanlarını imal, ithal ve ihraç eden sektörün uyum süreci ile ilgili mevcut durumunu tespit etmek. İlgili teknik mevzuat ve uyum sürecinde ve sonrasında ilgili yönetmelikler kapsamında yer alan sektörlerden bilgi akışını sağlamak. Asansör sektörüne hizmet verecek, ülkemizde yerleşik uygunluk değerlendirme kuruluşu, onaylamış kuruluş, muayene kuruluşu ve laboratuar ihtiyacını tespit etmek. Asansör sektörüne hizmet veren, ülkemizde yerleşik uygunluk değerlendirme kuruluşlarının, onaylamış kuruluşların, muayene kuruluşlarının ve laboratuarların faaliyetlerini değerlendirmek, uygulamalara ilişkin olarak görüş ve önerilerde bulunmak. Avrupa Komisyonu ve diğer ilgili uluslararası kuruluşlar tarafından düzenlenecek toplantılara katılım sağlamak için ilgili kurum ve kuruluşlardan temsilci belirlemek. Gelişmelere bağlı olarak ilgili AB Mevzuatında oluşacak değişiklikleri takip ederek, yapılacak uyum çalışmalarında taslak yönetmelikler hakkında görüş ve önerilerde bulunmak. Gerekli hallerde, teknik düzeydeki çalışmaları gerçekleştirmek üzere çalışma gruplarının kurulmasına karar vermek ve çalışma gruplarının çalışama usul ve esaslarını belirlemek. Asansör ile ilgili her türlü konuyu incelemek ve karşılaşılan sorunları tespit etmek. Çözüm konusunda öneride bulunmak. Asansör sektörünün geleceğine dair stratejilerin belirlenmesine ilişkin olarak görüş ve öneride bulunmak. Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerine ilişkin çalışmaları değerlendirmek, etkin piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri için görüş ve öneriler sunmak.

Görevlerimiz gayet açık ve biz komitemizin görevlerini layıkıyla yerine getirdiğini düşünüyoruz. Komitemiz tavsiye niteliğinde kararlar alıyor. Buna karşın komitemizde alınan tüm kararları Bakanlık olarak hayata geçirdik. Ortak aklı burada bulmaya çalışıyoruz. Diğer kurum ve kuruluşlar ile ilgili karalarında takipçisiyiz.

-Türkiye’de 431 bin 184 asansör olduğunu tespit ettik

 2014 yılının bir değerlendirmesini yapmamız gerekirse, 2014 yılı; hem Bakanlığımız hem de diğer kurum ve kuruluşlar açısından asansör sektörünün gündemde olduğu bir yıl olarak geride kaldı. Bizleri fazlasıyla üzen bir takım inşaat kazaları yaşandı. Bu kazalar basında asansör olarak adlandırıldığı için bizi de ilgilendirdi. Kazalara sebep olan araçların asansör olmadığı inşaat ekipmanı olduğu defalarca altı çizilerek ifade edildi. Asansörlerimiz de son derece önemli riskleri bünyesinde bulunduran bir ekipman. Hepimiz her gün kullanıyoruz. Her gün defalarca kendi ve sevdiklerimizin canını emanet ediyoruz. Asansör sektörü hak ettiği değeri 2014 yılında buldu. Birçok etkinlik yapıldı. Bakanlık olarak farkındalık seminerleri düzenledik. Bu dönemde bir takım veriler ortaya çıktı. Öncelikle TÜİK verilerini referans alarak Türkiye’deki asansör sayısını tespit etmeye çalıştık. Bugün, TÜİK rakamlarını ve İmar Mevzuatını ilişkilendirdiğimizde Türkiye’deki bina stokundan hareketle 431 bin 184 asansör olduğunu tespit ettik. Bu rakamı tüm asansörlerimizi kimliklendirdiğimizde net olarak ortaya tekrar koymuş olacağız. Dünyada asansör konusunda faaliyet gösteren 233 adet onaylanmış kuruluş mevcut. Bu 233 kuruluşun 10 tanesi de Türk fi rmalarından oluşuyor. Bu fi rmaların tamamı dünya genelinde hizmet vermeye yetkin kuruluşlar. Belgeli asansör montaj fi rma sayısı kayıtlarımıza göre bin 123 adet. Bu sayı, dünya ile özellikle de Avrupa ile kıyaslandığında oldukça yüksek. Birim doğrulaması yapılan asansör sayısı 2012-2013 ve 2014’te toplam 932. Bu veriyi özellikle asansör sektöründeki belgelendirme eğilimini ortaya koymak adına paylaştık. Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi sahibi olan fi rma sayısı ise bin 566.

 -Kırmızı etiket oranı düşerken yeşil etiket oranı artıyor

2014 yılı asansör yıllık kontrol verilerine baktığımızda ise; A tipi muayene kuruluşlarından alınan verilere göre, 1 Ocak 2014-21 Aralık 2014 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş alan asansör yıllık kontrol sonuçlarına göre akredite olan A tipi muayene kuruluşu sayısı 35, ilgili idareler ile protokol imzalayan A tipi muayene kuruluşu sayısı 20, muayene kuruluşlarında istihdam edilen muayene personeli sayısı 516, toplam belediye sayımız 1394, A tipi muayene kuruluşları ile protokol imzalayan belediye sayısı 403, protokol imzalayan diğer ilgili idarelerin (OSB, Teknopark vb.) sayısı 41, kontrol edilen toplam asansör sayısı ise 167 bin 325. Bu rakam içerisinde kırmızı etiket iliştirilen asansör sayısı 92 bin 743 ki, bu rakam kontrol edilen toplam asansörler içerisinde yüzde 55’lik bir dilime tekabül ediyor. Sarı etiket iliştirilen asansör sayısı 9 bin 893, yeşil etiket iliştirilen asansör sayısı ise 64 bin 689. Sarı etiketin kontrol edilen asansörler içerisinde yüzdelik dilimi yüzde 6, yeşil etiketin ise yüzde 39.

2013 yılında kontrol edilen asansör sayısı 152 bin iken bu rakamın 2014 yılında 167 bine çıkması iyi bir gelişme. Tabi ki dileğimiz tüm asansörlerimizin kontrolden geçmesi. Ama sayımızın giderek artması da önemli bir gelişme. Bir diğer önemli gelişme ise 2013 yılında kırımızı etiket iliştirilen asansör oranı yüzde 64’tü, bu oranın yüzde 55’e inmesi de sevindirici bir durum. Umarım giderek düşer ve en sonunda da hiç kalmaz.

 -53 milyon dolar açık veriyoruz

 Son olarak dış ticaret verilerini sizlerle paylaşmak istedik. Toplamda asansör sektörünün 500 milyon TL’lik bir hacmi olduğunu tahmin ediyoruz. 2014 yılında Türk asansör sektörü toplam 130 milyon 52 bin 54 dolarlık bir ihracat gerçekleştirmiş. Aynı dönemde 191 milyon 413 bin 736 dolarlık ithalatımız var. sektörümüz bu hususta 53 milyon dolarlık bir açık vermekte. Toplamda çok büyük bir rakam olmamasına karşın, oran bazında baktığımızda Türkiye’nin toplam dış ticaret açığına yakın bir seyir izliyor.

-Yönetmelikler değişiyor

 Son olarak mevzuatlar ile ilgili bir bilgi vermek istiyorum. Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliğini, Asansör İşletme Bakım ve Yıllık Kontrol Yönetmeliği olarak revize ediyoruz. Mevzuatımız şuan için hazır. A tipi muayene kuruluşlarının esaslarına dair tebliğ ise asansör yıllık kontrollerinde faaliyet göstermek üzere Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yetkilendirilen ve ilgili idare ile protokol imzalayan A tipi muayene kuruluşlarınca uyulması zorunlu olan usul ve esaslara dair tebliğ olarak yeniliyoruz. Bunları 2015 yılında uygulamaya koyacağız. Birçok farklılıklar olacak. Detayına fazla girmek istemiyorum. Tebliğler yayınlandıktan sonra geniş kapsamlı bir bilgilendirmemiz olacak. Asansör Yönetmeliği de biliyorsunuz AB’de 2014- 33 EU olarak yayınlandı. Bunu da Türkçeleştirdik. Önümüzdeki günlerde bunu da Resmi Gazete’de yayınlayarak AB ile birlikte aynı tarihte yürürlüğe koyacağız.

Son olarak 7 bölgede sektörümüzün de desteğiyle düzenlediğimiz farkındalık toplantıları için gösterilen ilgi ve alakaya teşekkür ediyorum. 2015 yılında uygulamaya giren değişiklikler için de fi nal niteliğinde geniş kapsamlı bir toplantımız olacak. Buradan da gerekli bilgilendirmeyi sektörün tüm tarafl arı ile paylaşacağız.”

Dile getirilen 2014 yılı genel değerlendirmesinin ardından toplantının basına açık bölümü sona erdi.